Positief opvoeden, ik heb er een soort haat-liefde verhouding mee. Niet omdat ik niet positief wil zijn, maar omdat ik simpelweg niet altijd positief kan zijn. De laatste keer dat ik er een artikel over las, ging het over stoppen met positief opvoeden! Dat zijn toch andere signalen dan het beeld wat ik had bij positief opvoeden. Maar misschien vat ik de term ‘positief opvoeden’ dan ook helemaal verkeerd op. Een verkeerde interpretatie dus. Want wat betekent positief opvoeden nou eigenlijk precies?
Wat de term positief opvoeden precies inhoudt, valt over te twisten. In mijn beleving is wanneer je positief aan het opvoeden bent, je je kind continu positief benaderd. Nu kan lachen naar je kind sowieso nooit kwaad, maar omdat je zelf ook ‘maar’ mens met emoties bent, is dat praktisch onmogelijk. Echter, positief opvoeden kan natuurlijk ook betekenen dat je strategieën of manieren gebruikt om je kind te disciplineren zonder strenge straffen. Je bouwt dan het vertrouwen en respect van je kind op door middel van communiceren met elkaar. Je corrigeert je kind met (positieve) woorden en niet met klappen, vervelende straffen of geschreeuw. Klink hemels, dat positief opvoeden, maar wat als je kind niet luistert?
Wat als je kind niet luistert naar al je positieve geblaat? Dat is iets om over na te denken. Maar ik kan wel alvast melden, dat ieder gezin, ieder kind en iedere situatie anders is. Wat voor de één werkt, hoeft voor de ander niet te werken. Eigenlijk is opvoeden net als opvoeden. Proberen, ontdekken en leren, om het vervolgens allemaal weer opnieuw te proberen.
Als je een kind hebt dat niet wil luisteren, vraag jezelf dan eerst het volgende af:
Waarom luistert mijn kind niet?
Wat is de reden dat jouw kind, na al je positieve input, niet wil luisteren? Wanneer je positief wil opvoeden, is het belangrijk dat je kritisch naar jezelf, maar ook naar de situatie kunt kijken.
De leeftijd van je kind is een belangrijk aspect in hoe je je kind positief benaderd. Zorg ervoor dat je communiceert op een manier die geschikt is voor de leeftijd. Met een twee jarige communiceer je heel anders dan met een tien jarige. Misschien verwacht je teveel of misschien verwacht je juist te weinig. Misschien gebruik je te moeilijke woorden of misschien zijn je woorden juist te kinderachtig?
Hoe staat het met de basisbehoeftes van het kind? Als ouder is het je taak om je kind te voorzien in zijn basisbehoeftes, maar soms, in alle hectiek van de dag, schiet het er weleens bij in. Wanneer je kind niet luistert, kan het zomaar eens kunnen zijn dat hij moe is, honger heeft of simpelweg gewoon een schone luier moet hebben.
En soms moet je iets dieper graven om er achter te komen waarom je kind niet luistert, dwars blijft doen of continu huilerig / chagrijnig is. Baby’s kunnen niet praten, dat is lastig! Misschien zijn het tandjes die doorkomen of heeft je baby ergens anders last van waardoor je positieve opvoeden onhaalbaar lijkt. Het is ook lastig (misschien nog wel lastiger) wanneer kinderen wel kunnen praten, maar niet zeggen wat er aan de hand is. Misschien zit er een pestkop in de klas, heeft hij moeite met iets te leren of is hij ergens anders onzeker over. Hoe vervelend het gedrag van je kind ook is, vaak zit daar toch iets achter.
Kinderen zoeken nu eenmaal grenzen op. Dat kun je als vervelend gedrag ervaren of als een kind dat niet luistert, maar je kunt het ook positief zien. Het is een goede ontwikkeling voor je kind. Grenzen opzoeken is leren over het leven. Wat kan wel, wat kan niet. En als ouder moet je dat in juiste banen zien te leiden. En ja, ik besef me, dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan.
Wanneer je kind niet luistert, kun je jezelf ook afvragen of je wel redelijk bent? Vraag je teveel van je kind? Vraag je te weinig? Je kind luistert niet naar jou, maar luister jij wel naar je kind? Soms moet je even een kijkje nemen in de spiegel.
Empathie voor een ander
Het is niet erg om als ouder toe te geven dat je fout zat. Weet je nog? Ik ben ook ‘maar’ mens met emoties en kinderen mogen dat gerust zien. Sterker nog, je emoties durven te tonen, sorry durven te zeggen en laten zien dat je ‘mens’ bent, is het ultieme positieve opvoeden als je het mij vraagt. Want is het niet zo dat we uiteindelijk het liefste sociale, liefdevolle mensjes met oneindig veel empathie voor een ander willen zien?
Positief opvoeden? Hoe dan?
Om de positieve opvoeding te laten slagen, is het dus belangrijk om goed naar je kind te kijken en bewust te zijn van je eigen handelen. Maar hoe doe je dat dan? Hoe voed je positief op en zorg je dat je kind, een kind vol zelfvertrouwen wordt?
Blijf kalm en word die relaxte moeder. Wanneer je dat lukt, lukt het ook om in alle kalmte te communiceren met je kind. Praat niet alleen op de manier die bij de leeftijd past, maar ook op het niveau van je kind. Wees open en begripvol. Hoe kalmer en positiever je bent, hoe meer ze met je willen praten.
Vermijd de dingen die je kind triggeren om niet te luisteren. Heeft je kind een gruwelijke hekel aan onkruid wieden, probeer hem dan een andere taak te geven. Daarmee zeg ik niet dat je alle ‘nare dingen’ voor hem weg moet poetsen (curling ouder), maar je hoeft hem ook niet continu de negatieve kant op te pushen, hoe positief je het ook bedoeld.
Beloon je kind, ook wanneer je net het boekje ‘opgroeien in vertrouwen‘ heb gelezen. In mijn optiek heeft belonen niks te maken met een gebrek aan vertrouwen. Belonen is juist een positieve manier om je kind enthousiast te krijgen. Bovendien, belonen kan ook door simpelweg iets bemoedigends tegen je kind te zeggen.
Positief opvoeden en opvoeden zonder te straffen, het klinkt altijd alsof er geen regels aan te pas komen. Maar er zijn zeker wel regels nodig om je positieve vibe te behouden. Kinderen moeten duidelijk weten wat er precies van ze verwacht wordt. En kinderen kunnen zich ook prima houden aan regels, zolang de regels maar realistisch zijn.
Adem in, adem uit! Doe wat voor jou en je gezin het beste werkt. Geforceerd opvoeden is verre van positief.
Boek over positief opvoeden
Wil je meer lezen over positief opvoeden? Dan is dit boek echt een aanrader!
Lastige kinderen? Heb jij even geluk
Een boek waarbij het gaat om de juiste mindset, omdenken. Herkenbare situaties worden beantwoord met een heldere blik, precies zoals omdenken bedoeld is. Het zou eigenlijk voor iedere ouder verplichte kost moeten zijn. Ik weet in ieder geval wat ik voortaan als kraamcadeautje ga geven.
Afbeelding: Shutterstock / fizkes
