Of je nu tegen je kind zegt dat hij niet op z’n teenslippers buiten mag spelen omdat het te koud is, of dat je nee zegt als hij vraagt of hij naar een vriendje mag voordat hij zijn huiswerk af heeft, af en toe ‘nee’ zeggen kan goed zijn voor kinderen. Het is namelijk een manier om grenzen aan te geven. Een hele duidelijke manier zelfs!
Toch is ‘nee’ zeggen voor veel ouders vrij lastig. Het kan je als ouder het gevoel geven dat je je kind en zijn ideeën afwijst. Als ouder draai je dan een beetje om het antwoord heen, door te zeggen ‘we zien wel even’ of ‘waarschijnlijk niet’. Wat we niet beseffen, is dat dit soort antwoorden veel frustrerender voor kinderen zijn. Want waarschijnlijk niet bekent misschien ook wel. Dat een kind liever een duidelijk antwoord heeft, werd me onlangs duidelijk gemaakt door mijn eigen kind. ‘Nee is ook een antwoord mama’, zei ze toen ze me zag struggelen om ‘nee’ te zeggen.
Waarom is het zo moeilijk om nee te zeggen?
Het is zo moeilijk om nee te zeggen, omdat afwijzing niet leuk is. Je wilt je kind graag alles kunnen geven en wanneer je nee moet zeggen, kan dat een schuldgevoel bij je achterlaten. Een reden waarom het moeilijk is om nee te zeggen kan ook zijn dat het je ‘gedoe’ oplevert. Gedoe omdat je weet dat je kind geen vrede gaat hebben met jouw antwoord. Misschien gaat hij ontiegelijk zeuren of gooit er zelfs een driftbui uit. Dan is het duidelijk een gevalletje ‘pick your battles’. Want wanneer je glashelder kunt uitleggen dat ‘misschien’ een optie is, is het voor dit soort momenten ook een goed antwoord.
Wanneer zeg je nee tegen je kind
En soms is nee gewoon echt nee. Wanneer je kind iemand kwetst of iets kapot maakt, dan is het een grens die je aanduidt met nee. Er is niks mis met nee zeggen op dit soort momenten. Het is dan juist een goed iets om te zeggen, want normen en waarden aanleren en weten waar de grens ligt, is een goede basis voor een kind.
Zeg nee wanneer je kind je vraagt iets te doen, terwijl ze het prima zelf kunnen. Hier hebben mijn kinderen wel een handje van, ze zijn dan liever lui dan moe. En hoewel er niets mis is met af en toe om een gunst vragen, moeten kinderen zelf ook leren en oefenen met bepaalde vaardigheden. Denk aan het smeren van je brood. Mijn kinderen geven dat het liefste uit handen. Maar door op dit soort momenten nee te zeggen, help je je kinderen om te leren bekwaam te zijn.
Zeg ook nee als je iets vervelend vindt om te doen. Wrok is vergif. Meestal is het daarom beter om iets niet te doen, dan om het met bitterheid en woede te doen. En wanneer je als ouder nee zegt op dit soort momenten, leer je je kinderen gezonde grenzen aan te geven en het zal ze ook leren om compromissen te sluiten. Voorbeeld doet volgen.
Manieren om nee te zeggen tegen je kind
Vind je het nou lastig om duidelijk nee te zeggen tegen je kind, dan zijn dit een aantal manieren om vriendelijk maar toch duidelijk nee te zeggen.
Zeg nee samen met een compliment
‘Wat een leuk idee, maar mijn antwoord is nee.’ ‘Dat heb je mooi gemaakt, maar nee ik wil het niet hebben.’ Wanneer je eerst een complimentje geeft en vervolgens de vraag met nee beantwoord, zul je iets minder het gevoel hebben dat je je kind afwijst. Het is dan ook niet het idee wat je afwijst, maar het gevolg.
Zeg nee door zelf het goede voorbeeld te geven
Je kunt het gedrag van je kind heel goed corrigeren door zelf een ander voorbeeld te geven. Bijvoorbeeld wanneer je peuter onbewust zijn broertje pijn doet. Geef aan dat dat niet de bedoeling is en daarnaast laat je dat zien wat wel de bedoeling is, door het broertje een aai of een knuffel te geven.
Zeg nee door aan te geven dat je het niet leuk vindt
‘Ik wil je graag helpen, maar ik vind dit niet leuk om te doen.’ Je geeft met dit antwoord wel aan dat je er voor je kind wil zijn, maar je geeft ook je grenzen aan.
Zorg ervoor dat ja en nee in balans zijn
Te vaak nee zeggen tegen je kind, is ook weer niet goed. Kinderen moeten namelijk wel de kans krijgen om te verkennen en te ontdekken door nieuwe dingen te proberen. Het is dus belangrijk voor zijn ontwikkeling om ook zo nu en dan ja te zeggen tegen zijn verzoeken. Als je (te) vaak nee zegt, vraag jezelf dan af waarom. Ben je te moe? Ben je bang dat je kind er een zooitje van maakt? Het is prima om soms nee te zeggen omdat je iets niet wilt doen, maar word niet te restrictief uit gewoonte. Balans, daar draait het in de opvoeding van kinderen om.
Afbeelding: Shutterstock / fizkes
