Het is een zondagochtend en de regen klettert tegen de ramen. En dat terwijl het zomervakantie is… Hoe dan ook, ideaal weer voor een goed boek, zou je denken. Maar in plaats daarvan zie ik mijn kinderen gebogen over hun tablets en smartphones. De zoveelste YouTube-video wordt bekeken, de zoveelste TikTok-dans geoefend. Het is niet dat ik ze die technologie niet gun, maar ik mis het geluid van omslaande bladzijden en de verwondering in hun ogen wanneer ze worden meegesleept door een spannend verhaal. Mijn kinderen vertikken het om een boek te lezen en dat frustreert me weleens.
Buiten dat het (zacht uitgedrukt) aangeraden wordt door school, waren boeken, toen ik jong was, mijn toevluchtsoord. Ze boden me een ontsnapping naar andere werelden, gaven me vrienden in de vorm van personages en leerden me levenslessen die ik anders nooit had begrepen. De spanning van het niet weten wat er op de volgende pagina zou gebeuren, die magie lijkt nu verloren te gaan in een zee van digitale afleiding. En zeg nou zelf, wat is spannender: een draak die je kunt verslaan met een zwaard of een kat die piano speelt op YouTube?
Ik heb alles geprobeerd. Van klassieke sprookjes tot populaire kinderboeken van nu, van kleurrijke prentenboeken tot spannende avonturenverhalen. Niets lijkt hen te kunnen boeien. Ze kijken me aan met een blik van pure verveling zodra ik een boek tevoorschijn haal.
“Waarom zou ik lezen als ik ook de film kan kijken?”… “Omdat je met lezen je eigen Hollywood-regisseur kunt zijn!” wil ik dan zeggen, maar ja, ze hebben liever een regisseur die ook hun popcorn maakt.
Ik voel me natuurlijk enorm schuldig. Zeker wanneer ik de hete adem van de juffen in mijn nek voel. “Wel blijven lezen in de zomervakantie!” Maar aan het einde van de zomervakantie is er op die goedbedoelde leesbingo nog geen enkele kruis te zien. Nou ik kan je vertellen, aan mij en aan de kapitalen die ik uitgeef aan alle boeken ligt het niet!
Is het de schuld van de technologie? Misschien. Onze samenleving lijkt lezen niet langer te waarderen zoals vroeger. Waar lezen ooit werd gezien als een essentiële vaardigheid en een bron van plezier, lijkt het nu te worden verdrongen door snellere, makkelijkere vormen van vermaak. De lange adem die nodig is om een boek uit te lezen, past niet meer in de snelle, vluchtige wereld van vandaag. Tegenwoordig is het boek blijkbaar net zo ouderwets als het gebruik van een faxapparaat.
Ik kan mijn kinderen niet dwingen! Wat moet ik doen? Hun oogleden opentrekken en een boek voor hun neus houden? Bovendien, lezen moet een plezier blijven en geen straf worden. Maar ik maak me zorgen. Lezen biedt namelijk zoveel meer dan alleen vermaak.
Misschien is het tijd om zelf weer het goede voorbeeld te geven. Om vaker mijn eigen boek op te pakken en hen te laten zien hoe ontspannend en verrijkend het kan zijn. Om voor te lezen, ook al lijken ze niet geïnteresseerd, in de hoop dat er toch iets blijft hangen. En wie weet, misschien kunnen we een (zoveelste) deal sluiten: voor elk gelezen hoofdstuk mogen ze een TikTok-filmpje maken waarin ze doen alsof ze lezen.
Of heeft iemand anders een beter voorstel?
Afbeelding: Shutterstock