Ik probeer mijn kinderen op te voeden tot zelfstandige, maar vooral zelfverzekerde mensjes. Maar een kind zelfverzekerd maken gaat tot op heden niet altijd zo smooth als ik zou willen. Dat heeft te maken met verschillende factoren. Inmiddels weet ik dat het leven niet geheel maakbaar is. Hoe hard ik ook mijn best doe, het verloopt zelden zoals ik het ooit voor me zag. Kinderen hebben een eigen karakter. Ouders overigens ook. En dat staat mijn missie om zelfverzekerde mensjes te maken, weleens in de weg.
Een kind zelfverzekerd maken
Toch zijn er een aantal effectieve manieren waarvan ik geloof dat ze helpen om je kind zelfverzekerder te laten worden.
1. Wees bewust van je complimenten
Kinderen groeien van complimenten. Het geeft ze vertrouwen in hun eigen kunnen. En met een beetje aanmoediging gaan ze zo nu en dan zelfs een stapje verder. Toch geloof ik niet dat complimenten geven tot in den treure, het zelfvertrouwen bevordert.
Sterker nog, een kind wordt onzeker van een overkill aan complimenten, want wat als een compliment een keer niet gegeven wordt? Als een kind om elk succesje overspoeld wordt met complimenten, wat zijn de echte successen dan waard? Wanneer een kind iets doet wat hij gewoon zou moeten kunnen, is dat geen compliment waard. Pas wanneer een kind moeite heeft gedaan om een succes te behalen, zal een compliment het zelfvertrouwen laten groeien.
2. Wees niet altijd een reddingsboei
Oei, dit is een lastige. Want geen enkele ouder wil zijn kind gekwetst, verdrietig of gefrustreerd zien. En als kind is het fijn om te weten dat er altijd iemand is die je opvangt, wanneer je valt. Maar het leven is nu eenmaal weleens kwetsend, verdrietig of frustrerend.
Wanneer je kind in conflict is, leer je kind het op te lossen. Wanneer je kind geen uitnodiging ontvangt van dat ene feestje, leer je kind dat het oké is om dat jammer te vinden. Kinderen leren omhoog te klimmen, door de obstakels die er staan. Wanneer je alle obstakels voor ze wegneemt, kunnen ze ook niet omhoog klimmen. Je kunt als ouder niet altijd een oplossing bieden. Dus wil je je kind zelfverzekerd maken? Wees dan geen reddingsboei, maar leer je kind naar de kant te zwemmen.
3. Geef je kind keuzes
De keuzes die je biedt, moeten uiteraard wel passen bij de leeftijd van je kind. En teveel keuzevrijheid kan weer stress geven, ook niet wenselijk. Maar door je kind afgebakend twee of drie keuzes te bieden, geef je je kind het vertrouwen in zijn eigen oordeel. Dat kan op peuterleeftijd de keuze uit twee outfits zijn en op achtjarige leeftijd de keuze uit drie soorten hobby’s om uit te oefenen.
4. Grenzen
Ik denk dat het grootste geschenk wat je een kind geven kan, is het kind zelf de wereld laten ontdekken. De vrijheid voor zelfontplooiing, de vrijheid om successen te behalen, maar ook de vrijheid om te falen. Dit allemaal wel binnen gestelde grenzen. Grenzen die jij als ouder aangeeft. Maar ook grenzen die het kind aangeeft. Leer je kind grenzen aangeven en een groot deel van het zelfvertrouwen is binnen.
5. Focus op het positieve
Negatieve gevoelens zijn zo makkelijk over te brengen. Het vergt heel wat overtuigingskracht om het negatieve weer positief te maken. Wanneer een teleurstelling dreigt te gebeuren, blijf als ouder dan niet te lang mee treuren. Van negativiteit is nog nooit iemand zelfverzekerder geworden. Focus op het positieve en op wat haalbaar is.
6. Laat je kind zijn eigen interesses hebben
Ieder mens heeft zo zijn eigen interesses. Dat jouw kind van je eigen vlees en bloed is, betekent niet dat hij of zij ook in dezelfde dingen geïnteresseerd is. Maar de vrijheid krijgen voor een eigen passie, kan trots en erkenning geven. Mijn dochter heeft een passie voor musicals en op musicalles kan zij met gelijkgestemde helemaal haar ei kwijt. Dat die vrijheid geven niet altijd even makkelijk is, kan ik wel beamen. De passie voor musical gaat gepaard met passie voor zingen. Zingen is leuk, maar om het gegalm tot in den treuren te moeten aanhoren is minder leuk. Dat brengt me terug bij puntje vier.
7. Geef kinderen onderhandelingsvrijheid
Kinderen krijgen zelfvertrouwen wanneer ze iets voor elkaar krijgen door zelf onderhandeld te hebben. Als ouder heb je natuurlijk helemaal de controle over hoeveel onderhandelingsvrijheid je biedt. Wees niet bang voor het spreekwoord ‘als je hem één vinger geeft, neemt hij de hele hand’. Het feit dat je kind er zelfvertrouwen van krijgt, is belangrijker dan die ene vinger. Een goede manier om je kind zelfverzekerd te maken dus!
8. Praat over de toekomst
Sommige kinderen vinden school stom. Ze zien het nut van leren lezen of het oefenen van de tafels niet in. Het is niet belangrijk, omdat ze het grotere plaatje niet zien. Maar wanneer ze zich wel kunnen voorstellen dat wat ze op school leren, heel belangrijk is voor wat ze later willen worden, zullen ze daar harder voor werken. Een doel geven, geeft ook meer zelfverzekerdheid. En een beeld schetsen van de toekomst, lukt alleen wanneer je daar samen over praat.
9. Maar laat ze vooral kind zijn nu het nog kan
Om een kind zelfverzekerd te maken, is dit het belangrijkste van alles. Laat ze lekker kind zijn. Onbezorgd en onbevangen. Alles is mogelijk, zolang jij maar in ze blijft geloven.
Afbeelding: Shutterstock
Update: 2018/2023
